Rusya, Putin, Wagner, Prigojin

Geçtiğimiz aylarda Rusya’daki başarısız darbe girişimiyle adını tüm dünyaya duyuran ve geçtiğimiz haftalarda liderleri Prigojin’in Moskova yakınlarında şüpheli bir uçak kazasında ölen Wagner özel güvenlik şirketi nasıl bir yapıdır?

Bunun için Rusya devlet başkanı Vladimir Putin’in yaşamındaki bazı köşe başları önemlidir.

Putin Demirperde döneminde Doğu Berlin’de hukuk fakültesini okumuştu. Bu esnada harçlığını çıkarmak için taksi şoförlüğü yapmaktadır. O esnada aynı durakta çalışan başka bir taksici ile dostluk ve arkadaşlık kurmuştur. Daha sonra bu dostluk yıllarca sürecek arkadaşlığa dönüşecektir. Bu kişi Wagner lideri Prigojindir.

İkilinin yolları Putin hukuk fakültesini bitirince ayrılmıştır. Putin Rusya devleti gizli servis KGB’de çalışmaktadır. Çeşitli görevlerde bulunan Putin Afganistan’daki KGB biriminin başına getirilmiştir. Savaşın son günlerinde görev yapan Putin, Rus ordusunun mücahitler karşısındaki bozgununa şahitlik etmiştir. O günlerdeki gördükleri ve yaşadıkları Putin’i çok etkilemiştir. Putin kendi kendine şöyle bir söz vermiştir. Bir daha benim devletim bu duruma düşmeyecek.

Afganistan yenilgisi sonrası Rusya’da fırtınalı günler yaşanmıştır. Ekonomi çökmüş, ordu darbe girişiminde bulunmuş, Boris Yeltsin batının yardımıyla ayakta kalabilmiştir. Bu arada Putin KGB’nin başına getirilmiştir. Bu durum Rus Devleti’nin geleceğini tehdit etmeye başlayınca Rusya derin devleti bir saray darbesiyle KGB’nin başındaki Putin’i Devlet Başkanı yapmıştır. Putin hemen ABD’deki Black Water özel güvenlik şirketi benzeri bir yapılanmaya gitmiştir. Şirketin başına devlet başkanı olduktan sonra yanına aldığı Kremlin sarayında görev verdiği Prigojin’i geçirmiştir. Wagner, Rus Devleti ve KGB ‘nin adının karışmasını istemediği görevleri yerine getiriyordu. Şirketin yapısında hapishaneden salınan mahkumların sayısı tüm personelin yüzde 80’ini oluşturuyordu. Aynı zamanda olağanüstü bir servete sahip olan Wagner özel şirketinin, ilerleyen zamanda Rusya Savunma Bakanlığı ve Genel Kurmay Başkanlığı ile arası açılmıştır. Bu süreç başarısız darbe girişimi ve Prigojin’in Moskova yakınlarında şüpheli uçak kazasında ölümü ile sonuçlanmıştır.

Büyük devletler maalesef bu tür yapılanmaları ekonomik ve stratejik çıkarları için kullanmaktadır. Bundan vazgeçecek gibi görünmemektedirler.

Bütün temennimiz bu tür yapılanmaların daha büyük zarar vermemeleridir. Eğer insanlığı tehdit edecek silahlara ulaşırlarsa o zaman durum çok vahimdir.