5- Sultaniye Mahallesi (ATATÜRK, Fevzipaşa) Bu mahallede Giritten gelenlerin İkametgahına ayrılmış bir semt gibi İstasyon'dan yukarı sağ, sol Giritlilerin bahçesiz tek katlı evleri vardı. Efelerden, Çoban Hüseyin. Ters Rizvan, Sucu Hüseyin, Arap İsmail, Köse Nuri, Haydaraki gibi efeler bu mahallede otururdu. İstasyon karşısı Ziraata alt bahçıvanlık, yine karşısı bahçıvanlık. Şimdiki Çınarlı Kahve sağ ve solu bahçeydi. Küçük bir mahalleydi. Onun için Kızıl kilise kısmı da bu mahalleye bağlanmış, İstasyona şimdiki parkın yanındakı yoldan gidilirdi. O zaman park yoktu. Hep bahçıvanlıktı. İstasyon karşısında büyük bir kuyudan döner kovayla atın çektiği suyla bahçeler faydalanırdı.
Mahalle büyüyünce Kızılkillse semti lle Sultaniye ikiye ayrılmış. Sultaniye önce 14 Mayıs, sonra 27 Mayıs en son ATATÜRK olarak adlanırken. Kızılkilise semti de Fevzipaşa olarak adlandırılmış.
6- Yenicami Mahallesi : Çok az bir insanın oturduğu ve geniş bir alanı kaplıyan bu mahalle mahalledekj camiden ismini almış, Cami 1871'de inşa edilmiştir, Buraya yörüklerin fazla olması nedeniyle Yörük Mahallesi de denir. Çay yüzü ile aşağı taraftaki Giritlilerin yerleştiği kalabalık ev topluluğu haricinde evler dağınık ve sebze bahçelerinin bol olduğu bir mahalleydi. At alıp satan canbazların çay kenarında bulunduğu kısım her zaman hareketliydi. Kara Hasan Kahvesi ise devecilerin bol olduğu semtti. Deveciler ekserisi burada oturur. Deve damları burada bulunurdu,
İşte Söke'yi sizlere 1920-1924 arası biraz şekillendirdik.
1924'te Selanik ile Yugoslavya'dan göçmenler geliyor. Bunları hükümet Rumların bıraktığı Rum evlerine yerleştiriyor. Kışlaya piyade alayı yerleşiyor. Rumların çok güzel bir evini ordu mahfel, olarak (Ordu evi) kullanıyor, 3 katlı olan bu evin bahçesi, cemiyet hareketlerine ön ayak oluyor. Ata'nın istediği gibi balo ve müzikli eğlenceleri Söke' lilere alıştırıyor ve Söke yavaş yavaş yaralarını sararak her şeyiyle bir şehre benzemeğe başlıyor.
Söke'de bol bol boşluklar yanında mezarlıklar da şehrin içersindeydi.
Atçalı mezarlığı (Futbol sahası)
Makro mezarlığı (Morkent)
Kanlı Çıtlık mezarlığı (Panayır pazarı)
Paşa Mezarlığı (Hacılar camii)
Uncu mezarlığı (Asfalt şantiyesi)
Ağalar mezarlığı (Zahire pazarı)
Kadir mezarlığı (Endüstri Meslek Lisesi) ve
Belediye önü (Kocacami mezarlığı)
sonradan bu mezarlıklar bozularak yerlerini faaliyetli kuruluşlara bırakmıştır.
Söke'ye tren Ortaklardan banliyö olarak 21 km. bir demiryolu ile 1890 yılında ingilizler tarafından işletilmeğe başlanmıştır. Fabrikası ve kömür işletmesi ile Каyas dağındaki demir madeni Söke'de İngilizlerin işletmesinde olduğundan trenin gelmesine lüzum olmuştur. Bu durumdan faydalanılmıştır. Geçen yazılarımda Forbes fabrikasının 1869 da çalışmağa başladığını yazmıştım.
İşte okurlarım şimdi gençlere Söke'nin eski yerleşimi ile il olmağa layık Sökemizin geçmişi böyle. Taktir sizlerin.
Bilgiler için Söke Nüfus Dairesi Müdürlüğü, İstasyon Şefliği, eski muhtarlar; Ramazan Tınaztepe, İbrahim Yaman, Hasan Başçetin'e teşekkür ederiz.
YeniSöke Gazetesi arşivinden - 09 Nisan1996 Merhum Mehmet Ali Asrav'ın kaleminden
Yazıdaki tarih, isim ve mekanlar bu tarihe göredir.
